Kategoria: Dzień Nauki 2021

1. BARWNIKI ROŚLINNE

Celem doświadczenia Natalii jest zbadanie jakie barwniki występują w komórkach roślinnych. Zwróćcie uwagę na barwy widoczne na chromatografie. Zielona barwa świadczy o obecności chlorofilu, którego obecność w liściach jest dla Was zapewne oczywista. Barwa pomarańczowa charakterystyczna jest dla karotenu, a żółta dla ksantofilu. Dlaczego nie widzimy ich w liściach? Maskuje je chlorofil. Dopiero jesienią gdy chlorofil ulega degradacji liście wybarwiają się na pomarańczowo i żółto – ujawnia się karoten i ksantofil.

• CZY AMYLAZA ŚLINOWA TRAWI SKROBIĘ?

Doświadczenie Maćka ma na celu wykazanie, że w ślinie człowieka znajduje się enzym amylaza ślinowa trawiąca skrobię. Doświadczenie wykazuje również wpływ wysokiej temperatury – zagotowania na aktywność tego enzymu. Wskaźnikiem aktywności amylazy jest płyn Lugola lub jodyna, które wybarwiają skrobię na granatowo.

• CZY OCET WPŁYWA NA SKORUPKĘ JAJKA?

Doświadczenie Adriana ma wykazać, że w skorupie jaja ptaka znajduje się węglan wapnia, który reaguje z kwasem octowym. Obecność węglanu powoduje, że skorupa jaja jest twarda co umożliwia bezpieczne wysiadywanie jaj.

• OSMOZA

Doświadczenie Julii ma na celu wykazanie, że przez błony komórkowe woda przepływa na zasadzie osmozy. W przyrodzie zjawisko to ma bardzo duże. Dzięki osmozie rośliny pobierają wodę, ale mogą ją też tracić. Należy więc uważać aby nadmiernie nie nawozić roślin. W takiej sytuacji woda będzie wypływać z komórek roślin

• GDZIE ZNAJDUJA SIĘ APARATY SZPARKOWE LIŚCIA?

Doświadczenie Zuzi wykazuje, że na spodniej stronie liści znajdują się aparaty szparkowe przez które zachodzi transpiracja czyli parowanie wody z powierzchni organów roślinnych. Posmarowanie spodniej powierzchni liścia wazeliną, która jest tłuszczem nieprzepuszczającym wodę spowoduje hamowanie transpiracji

• WYKRYWANIE TŁUSZCZÓW

Doświadczenie Oli wykazuje, że rożne produkty spożywcze zawierają rożne składniki odżywcze, w tym tłuszcze, których obecność można wykryć obserwując charakterystyczne plamy. Należy pamiętać aby spożywane przez nas posiłki zawierały różne składniki w odpowiednich proporcjach.

• DENATURACJA BIAŁKA

Doświadczenia Natalii i Mikołaja mają na celu wykazanie charakterystycznej dla białek właściwości – uleganiu denaturacji pod wpływem wysokiej temperatury, alkoholu i kwasów. Denaturacja białek jest zjawiskiem niekorzystnym w naszym organizmie, ponieważ prowadzi do utraty właściwości ważnych w naszym organizmie białek np. enzymów.

---

Wykorzystano ilustrację:

Background vector created by freepik – www.freepik.com

Przedstawiliśmy Wam zestaw ciekawych doświadczeń, które wykonali uczniowie klas 1, 2 i 3 naszego Liceum. Eksperymentowało wiele osób:
Alicja Mrozek, Ola Rytwińska, Dominika Grzyb, Lena Książek, Nikola Czuber, Julia Topolska, Ada Grzanka, Martyna Zemła, Mikołaj Wojdas, Natalia Połeć, Zuzia Wasik, Zuzia Stachowicz, Julia Szumilas, Izabela Siemieniec, Katarzyna Koba, Wiktoria Rydlewska, Oliwia Dziedzic. 

Teraz krótkie wyjaśnienia:

Na kilku filmach zobaczyliście ciecz nienewtonowską – to płyn, który pod wpływem nacisku zmienia swoje właściwości. Jego lepkość zależy od przyłożonej siły. Wszyscy wiemy, że aby ketchup wypłynął,  musimy nacisnąć butelkę – ketchup to ciecz nienewtonowska, która zmniejsza lepkość po ściśnięciu. Na filmie zobaczyliście mieszaninę wody i mąki ziemniaczanej, która staje się tym bardziej twarda, im większą siłę przyłożycie.

Chemiczne jo-jo – przedstawione doświadczenie wykorzystuje reakcję chemiczną przebiegającą między wodorowęglanem sodu (soda oczyszczona) i kwasem etanowym (ocet).

NaHCO₃ + CH₃COOH  CH₃COONa + CO₂  +H₂O

Wydzielający się tlenek węgla (IV) unosi krople zabarwionego octu w szklance oleju, po dotarciu do powierzchni gaz się ulatnia i krople wracają na dno naczynia. Dwutlenek węgla z gazowanej wody mineralnej unosił także rodzynki, zanurzone w wodzie. Powierzchnia rodzynek jest porowata i łatwo adsorbuje gaz na powierzchni.

W doświadczeniu z zmieniającymi wielkość żelkami wykorzystaliśmy zjawisko osmozy- samorzutnego przenikania rozpuszczalnika przez błonę półprzepuszczalną z roztworu o większym stężeniu do roztworu o stężeniu mniejszym. Wewnątrz żelowego misia jest duże stężenie cukru-a więc woda przenika do środka-miś staje się większy.  Inaczej jest, gdy żelki znajdą się np. w roztworze soli – wtedy woda jest „wyciągana” ze środka.

Atrament, który tajemniczo znikał w gorącej wodzie zawiera barwniki, a w ciepłej wodzie barwniki rozpraszają się szybciej. Dodanie octu spowodowało ochłodzenie cieczy a także zmniejszenie pH roztworu i kolor znowu był widoczny.

Do oczyszczenia srebra z ciemnego nalotu wykorzystaliśmy ogniwo galwaniczne – podobnie, jak to robicie używając baterii.

Anodą był metal aktywniejszy – glin:

(-) Anoda: Al⁰ → Al³⁺ + 3e^–

Na katodzie srebrowej dochodzi do redukcji ciemnego nalotu siarczku srebra:

(+) Katoda: Ag₂S + 2H₂O + 2e^– → 2Ag⁰ + H₂S+ 2OH^–

Zapraszamy do dalszego, bezpiecznego eksperymentowania.

---

Wykorzystano ilustrację:

Background vector created by freepik – www.freepik.com